Ο Γεώργιος Ανδρέου μιλάει στο περιοδικό «Πατρινόραμα» Patrinorama Magazine συνέντευξη στη Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου
Για τη ζωή του, την καλλιτεχνική του πορεία καθώς και τη φιλοσοφία που συνοδεύει το σημαντικό έργο του στην Ελληνική και διεθνή μουσική, στην ποίηση, στη λογοτεχνία και όχι μόνο μιλάει στο «Πατρινόραμα» ο Γεώργιος Ανδρέου.
Ένας γνήσιος θεράπων της τέχνης !
Αυτή είναι η πρώτη εικόνα που σχηματίζει κανείς μέσα από τη συνομιλία που μπορεί να έχει με τον Γιώργο Ανδρέου.
Ο σεμνός και ταπεινός αυτός εργάτης της τέχνης, με τις πλούσιες περγαμηνές, το σπουδαίο βιογραφικό, αλλά και την μεγάλη πορεία που έχει κάνει στον χώρο της σύνθεσης και της μουσικής όσο και της τέχνης γενικότερα, είναι ο άνθρωπος που θα κρατάει για τα επόμενα χρόνια τα ηνία του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου της γενέθλιας πόλης του, του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών .Σκοπός του , λοιπόν, είναι να εξυπηρετήσει τον ρόλο και τους λόγους για τους οποίους
δημιουργήθηκαν τα ΔΗΠΕΘΕ παρουσιάζοντας παραστάσεις υψηλού
περιεχομένου και αισθητικής, ,υπηρετώντας τις θεατρικές ανάγκες της πόλης των Σερρών,
αλλά και της Περιφέρειας κυρίως, ώστε το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών να καταπιάνεται σταθερά με τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία , κρατώντας ζωντανό το διάλογο με το κοινό, ώστε
να δώσει αισιοδοξία αυτή τη δύσκολη εποχή, να
προσφέρει καλλιέργεια στον άνθρωπο και δύναμη στον εργαζόμενο για να παλέψει για τα δικαιώματά του, για καλύτερη ζωή.
Αλλά καλύτερα να δώσουμε το λόγο στον ανεπανάληπτο αυτό δημιουργό…
Αγαπητέ κε. Ανδρέου είστε ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών. Τι καθήκοντα έχετε αναλάβει και ποια εμπόδια να διαχειριστείτε;
Καθήκον μου είναι η διαμόρφωση μιας καλλιτεχνικής «πολιτικής» του θεάτρου, η οποία οφείλει να είναι εναρμονισμένη με το «σήμα» του τόπου από τη μια και ανοιχτή στο πανελλήνιο από την άλλη. Εμπόδια δεν ξέρω αν θα συναντήσω μελλοντικά, προς το παρόν δεν αντιμετωπίζω.
Οι Σέρρες είναι η πόλη που γεννηθήκατε και στα νέα σας καθήκοντα έχετε την αμέριστη στήριξη του Δημάρχου αλλά και των συμπολιτών σας, που η ανταπόκρισή τους είναι κάτι περισσότερο από συγκινητική. Ποιο είναι το όραμά σας για το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών;
Να εξελιχθεί σε θεατρικό οργανισμό πανελλήνιας εμβέλειας, διατηρώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός σχήματος που εμπνέεται και δρα στην Ελληνική περιφέρεια. Πιστεύω πως πολλά και ουσιαστικά έχει να προσφέρει η περιφέρεια στο «κουρασμένο» και – επιτρέψτε μου – αυτάρεσκο κέντρο.
Έχετε πει ότι η τέχνη πρέπει να μιλά για την εποχή της και έτσι είναι. Σε αυτές τις δύσκολες εποχές, όμως, τι μπορεί να πει η τέχνη; Πώς να μας εμψυχώσει;
Η Τέχνη δεν αφορά μια οπτική τύπου «ρεπορτάζ» στην εποχή και τους ανθρώπους. Διεκδικεί μια «θεραπευτική αγωγή» με υπαρκτικές προεκτάσεις, προτείνει ένα βλέμμα στα ανθρώπινα που συνδέει εποχές και διαδρομές, που ερμηνεύει το βάθος. Κι έτσι εμψυχώνει – επειδή κοιτάζει καταπρόσωπο το δράμα και δεν επιχειρεί να το «φτιασιδώσει», αν βέβαια είναι Τέχνη αληθινή κι όχι κάποια ρηχή απομίμηση των εξωτερικών χαρακτηριστικών της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Έχετε γράψει στίχους για 120 τραγούδια περίπου και δεν ξέρω πόσα ακόμα μπορεί να έχετε στο συρτάρι σας. Έχετε μελοποιήσει ποιητές, αλλά έχετε διακριθεί και εσείς ο ίδιος στην ποίηση. “Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε “αναρωτιέται ο Σεφέρης. Υποστηρίζετε την άποψη του Νομπελίστα;
Υποστηρίζω την σεφερική οπτική, προσθέτοντας πως η Ποίηση είναι το πολύτιμο εργαλείο που – μέσω της μεταφορικότητας της Γλώσσας – απελευθερώνει την ίδια την Γλώσσα από την δικτατορία της κυριολεξίας, οδηγώντας την σε διαδρομές ελευθερίας.
Μεταξύ άλλων συνεργαστήκατε και με τον Μάνο Ελευθερίου; Τί δεν θα ξεχάσετε από την συνεύρεσή σας;
Ο Μάνος Ελευθερίου υπήρξε για μένα φίλος και δάσκαλος πολύτιμος. Ακριβής, τρυφερός, αυστηρός, δίκαιος.
– Έχετε δηλώσει, ότι είσθε συνθέτης περισσότερο γυναικών παρά ανδρών με την έννοια, αν δεν κάνω λάθος, ότι μεγάλα έργα σας ερμηνεύτηκαν από γυναίκες; Σίγουρα δεν θα μπορούσαν ορισμένα από αυτά να τραγουδηθούν από άντρες;
Αγαπώ την γυναικεία προσέγγιση στην ερμηνεία. Δεν είναι τυχαίο, πιστεύω, που στην Μεσόγειο επικρατούν οι γυναίκες ερμηνεύτριες. Επιβιώνει η υπεριστορική αναγωγή στην Μεγάλη Θεά κι από εκεί σε όλες τις «ιερές» γυναίκες. Ξεχωριστή θέση στον δικό μας πολιτισμό έχει βέβαια η συγκλονιστική «Μήτηρ Θεού», η Παναγία. Το δράμα της νοηματοδοτεί την «σαμανική» προσέγγιση του ρόλου και του ερμηνευτικού ήθους των σημαντικών γυναικών του Τραγουδιού στον πολιτισμό μας.
Πως προσεγγίζετε μία παραγγελία, προκειμένου να ντύσετε μουσικά μία θεατρική παράσταση ή μία κινηματογραφική ταινία, και δεν έχετε συνθέσει και λίγες μουσικές για το θέατρο και τον κινηματογράφο;
Στον κινηματογράφο και στο θέατρο ο σκηνοθέτης έχει τον κεντρικό ρόλο. Με την μουσική μου την δική του «ερμηνεία» επιχειρώ να φωτίσω. Οφείλω ωστόσο να επισημάνω πως η Μουσική τέχνη έχει πολλά συγκινησιακά εργαλεία και μεγάλο αισθηματικό αντίκρισμα, γι’ αυτό επιβάλλεται η χρήση της με μέτρο και λιτότητα.
Σε ηλικία επτά χρονών, μόλις είχατε ξεκινήσει μαθήματα πιάνου στο ωδείο Σερρών του Θύμη Νικολαΐδη. Τί θυμάστε έντονα από τότε;
Μια μικρή προτομή του Μπετόβεν πάνω στο πιάνο του Νικολαΐδη, όταν με εξέταζε στο γραφείο του. Πέρασαν χρόνια για να την «αντιμετωπίσω».
Τι σημαίνει για σας η μουσική;
Ένα βλέμμα με το οποίο ερμηνεύω τον κόσμο και το εαυτό μου (τον κόσμο μέσα μου και τον εαυτό μου μέσα στον κόσμο), ένα βλέμμα που δεν χρειάζεται ιδεολογική «τεκμηρίωση» ούτε λογικοφανή επιχειρήματα.
‘Έχετε εκδώσει ένα μυθιστόρημα με τον τίτλο «Δαίμονας» και μια ποιητική συλλογή με τίτλο «Ο Απερίσκεπτος Πλοηγός». Από τι θέλετε να δραπετεύσετε μέσα από την λογοτεχνία και την ποίηση;
Πρόσφατα εξέδωσα την δεύτερη ποιητική μου συλλογή «ΧΑΛΙΚΙΑ» (Μικρή Άρκτος). Επίκειται η έκδοση του δεύτερου μυθιστορήματος μου. Ασκώντας μια Τέχνη αυστηρή στον μινιμαλισμό της και με συντομογραφικά χαρακτηριστικά (την Τραγουδοποιΐα), βρίσκω στην Πεζογραφία την δυνατότητα μιας ευρύτερης ανάπτυξης της αφήγησης και του θέματος και στην Ποίηση το αίσθημα ελευθερίας.
Αν δεν είχατε γίνει μουσικός ποιο δρόμο θα θέλατε να ακολουθήσετε;
Της Τέχνης. Οπωσδήποτε.
Μπορεί η λογοτεχνία να δείξει τα πράγματα στη γύμνια τους ;
Εφόσον αυτή είναι η πρόθεση του συγγραφέα κι έχει το χάρισμα να την πραγματώσει.
Ποιες είναι οι ταλαντεύσεις, που σας καθόρισαν σαν δημιουργό;
Εκείνες που είναι γνώριμες σε κάθε δημιουργό που επιδιώκει την αναμέτρηση και τον συντονισμό.
Είστε συνθέτης, στιχουργός, παραγωγός και συγγραφέας. Ξεχωρίζετε κάποια ιδιότητα μέσα σας;
Πιστεύω πως όλοι αυτοί οι προσδιορισμοί συμπληρώνουν το ίδιο δημιουργικό πρόσωπο.
–Πιστεύετε, ότι μέσα σ’ αυτόν τον ζοφερό κόσμο, μπορεί να υπάρξει μια αχτίδα φωτός στο σκοτάδι;
Ο κόσμος είναι ζοφερός και εξαίσιος. Συγχρόνως. Ο κόσμος είναι ενιαίος κι αδιάσπαστος. Ζωή και θάνατος. Ανάσταση κι αθανασία.
Είναι ζήτημα «βλέμματος». Η Τέχνη είναι ακριβώς αυτό το βλέμμα.
Μιλήστε μου για την καλοκαιρινή παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ που διευθύνετε;
Κάθε καλοκαίρι, στα πλαίσια του θεσμού «Το καλοκαίρι της κωμωδίας», επιλέγουμε ένα θεατρικό έργο ενός σημαντικού Νεοέλληνα συγγραφέα. Πέρσι ήταν του Αλέκου Σακελλάριου και του Χρήστου Γιαννακόπουλου («Δελησταύρου και υιός»). Φέτος είναι του Γιώργου Ρούσσου («Ο εραστής έρχεται» , ο κινηματογραφικός «Ζηλιαρόγατος»). Στόχος μας είναι η επιτέλεση της καταστατικής υποχρέωσης των ΔΗΠΕΘΕ να περιοδεύουν στην περιφέρεια τους, προσφέροντας θεατρική απόλαυση σε όλους τους κατοίκους του νομού. Το ΔΗΠΕΘΕ μας θα περιοδεύσει σε περισσότερες από τριάντα κωμοπόλεις και χωριά. Ο νομός Σερρών (ένας όχι «προφανής» τουριστικός προορισμός) έχει χτυπηθεί από την μακρόχρονη οικονομική κρίση και δράσεις όπως η περιοδεία μας είναι εξαιρετικά σημαντικές για την ενίσχυση της αισιοδοξίας και της θετικής προοπτικής.
–Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια για τα επόμενα δημιουργικά σας βήματα;
Καινούργια τραγούδια σε συνεργασία με σημαντικούς στιχουργούς, ένα θεατρικό μουσικό δράμα, η κυκλοφορία κάποιων έργων μου – ανάμεσα τους και η συνεργασία μου με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων «Θανάσης Τσιπινάκης» του δήμου Πατρέων, ένα πολύ αγαπημένο μου μουσικό σύνολο: Θα εκδόσουμε τον «Μπερντέ του Καραγκιόζη», ένα έργο που έχω συνθέσει για την Ορχήστρα, σε στίχους των πιο σημαντικών Ελλήνων ποιητών του στίχου. Το έργο αυτό υπήρξε παραγγελία του εκλιπόντος Θανάση Τσιπινάκη για την «Πατρα Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης 2006». Πολλά απρόβλεπτα και δυσάρεστα καθυστέρησαν την έκδοση του, αλλά έφτασε πια η ώρα να κυκλοφορήσει.
Κατά γενική ομολογία κε. Ανδρέου θα έπρεπε να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση του υπουργείου Πολιτισμού από την εκάστοτε κυβέρνηση, στον χώρο του πολιτισμού και της Παιδείας για να ανεβούμε λίγο ψηλότερα, όπως θέλει κι ο ποιητής. Εσείς τι λέτε;
Είναι βέβαιο πως η ενίσχυση του Πολιτισμού δεν πρέπει να περιορίζεται στο οικονομικό σκέλος αλλά να επεκτείνεται σε ένα ευρύτερο κοινωνικό και ηθικό πλαίσιο. Μια τέτοια οπτική προϋποθέτει πολλά και ουσιαστικά, όχι μόνο από την πλευρά της εκάστοτε κυβέρνησης, κυρίως από την πλευρά της κοινωνίας.
Μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο ανασφάλειας και αβεβαιότητας –υγειονομικής, οικονομικής, ενεργειακής, διεθνοπολιτικής– ποιο είναι το βασικό χαρακτηριστικό που πιστεύετε ότι χρειαζόμαστε σήμερα περισσότερο από ποτέ για να είμαστε καλά με τον εαυτό μας και τους άλλους γύρω μας;
Ανοιχτή ματιά, συνείδηση του ποιοι είμαστε και πού κατευθυνόμαστε, εμπιστοσύνη στους νεότερους, δημιουργική διαχείριση της Παράδοσης και ανανεωτική προοπτική. Αποφυγή κάθε είδους λαϊκισμού. Σεβασμός σε κάθε κοινωνική ομάδα χωρίς εξαιρέσεις. Παιδεία και γνώση ουσιαστική. Διάλογος. Σύγκρουση με κάθε είδους αυταρχισμό. Κοσμοπολιτισμός και σεβασμός στο «δικό μας» πολιτισμικό αποτύπωμα. Δικαιοσύνη χωρίς καιροσκοπισμό. Αξιοκρατία.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Γιώργου Ανδρέου στο περιοδικό “πατρινόραμα-Hellenic” που κυκλοφορεί στα περίπτερα όλης της χώρας.