Μια σημαντική νίκη για την ευζωία των ζώων και ένα ηχηρό μήνυμα κατά της παράνομης κερδοσκοπίας κατέγραψε η ελληνική δικαιοσύνη στην Πάτρα. Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Πατρών εξέδωσε καταδικαστική απόφαση εις βάρος δύο αλλοδαπών γυναικών, οι οποίες είχαν συλληφθεί το 2019 στο λιμάνι της πόλης, επιχειρώντας να φυγαδεύσουν στο εξωτερικό ένα «καραβάνι» 36 ζώων συντροφιάς, χωρίς τα απαραίτητα νομιμοποιητικά έγγραφα.
Η απόφαση αυτή δεν αποτελεί απλώς την τιμωρία μιας μεμονωμένης πράξης, αλλά ρίχνει φως σε ένα σκοτεινό κύκλωμα που λυμαίνεται τον πόνο των αδέσποτων ζώων της Ελλάδας, μετατρέποντάς τα σε εμπόρευμα στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
Το Χρονικό της Σύλληψης
Όλα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια τυπικών ελέγχων στο λιμάνι της Πάτρας, την κύρια πύλη εξόδου της χώρας προς την Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη. Οι λιμενικές αρχές, οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν εκπαιδευτεί στον εντοπισμό παράνομων φορτίων ζώων, σταμάτησαν για έλεγχο όχημα στο οποίο επέβαιναν οι δύο γυναίκες.
Η εικόνα που αντίκρισαν οι αρχές ήταν αποκαλυπτική:
-
36 ζώα συντροφιάς (σκύλοι και γάτες) βρίσκονταν εντός του οχήματος.
-
Τα ζώα προορίζονταν για μεταφορά σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-
Κατά τον έλεγχο των εγγράφων, διαπιστώθηκε η πλήρης απουσία των απαιτούμενων από τον νόμο πιστοποιητικών που να αποδεικνύουν τη νομιμότητα της μεταφοράς (εμπορική ή μη), την υγεία των ζώων και την ιχνηλασιμότητά τους.
Οι δύο γυναίκες συνελήφθησαν με την διαδικασία του αυτοφώρου, και η υπόθεση πήρε τον δρόμο της δικαιοσύνης, καταλήγοντας στην πρόσφατη καταδικαστική απόφαση.
Η Ετυμηγορία και η Σημασία της
Το δικαστήριο, αξιολογώντας τα στοιχεία, κήρυξε ένοχες τις κατηγορούμενες για:
-
Παράνομη μεταφορά ζώων: Χωρίς την τήρηση των κανόνων ευζωίας και ασφάλειας.
-
Έλλειψη συνοδευτικών εγγράφων: Απουσία του συστήματος TRACES (το ευρωπαϊκό σύστημα ιχνηλασιμότητας).
-
Παράνομη εμπορία: Η μαζική μεταφορά 36 ζώων ξεπερνά τα όρια της «ιδιωτικής μετακίνησης» (που επιτρέπει έως 5 ζώα) και εμπίπτει σαφώς στην εμπορική δραστηριότητα, η οποία όταν γίνεται «κάτω από το τραπέζι», συνιστά παράνομο εμπόριο.
Τέτοιες αποφάσεις λειτουργούν αποτρεπτικά, καθώς τα διοικητικά πρόστιμα για κάθε ζώο ξεχωριστά, σε συνδυασμό με τις ποινικές κυρώσεις, καθιστούν το ρίσκο για τους διακινητές τεράστιο.
Η «Βιομηχανία» της Σωτηρίας και το Παράνομο Κέρδος
Η υπόθεση της Πάτρας είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Η Ελλάδα, με τον τεράστιο πληθυσμό αδέσποτων ζώων, αποτελεί δυστυχώς «δεξαμενή» για κυκλώματα που δρουν υπό τον μανδύα της φιλοζωίας.
Πώς λειτουργεί το κύκλωμα
Ενώ υπάρχουν χιλιάδες νόμιμες υιοθεσίες που γίνονται από φιλοζωικά σωματεία προς το εξωτερικό με διαφάνεια, οι παράνομοι διακινητές εκμεταλλεύονται τα κενά:
-
Συλλογή: Μαζεύουν αδέσποτα (συχνά ράτσας ή χαριτωμένα κουτάβια που «πουλάνε» εύκολα) από δρόμους ή καταφύγια.
-
Η Μεταφορά: Χρησιμοποιούν Ι.Χ. ή βανάκια, δηλώνοντας τα ζώα ως «δικά τους» για να αποφύγουν την εγγραφή στο σύστημα TRACES. Ο νόμος επιτρέπει σε έναν ταξιδιώτη να έχει μαζί του έως 5 ζώα. Όταν όμως εντοπίζονται 36 ζώα, το πρόσχημα καταρρέει.
-
Η Πώληση: Τα ζώα φτάνουν σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία ή το Βέλγιο και «δίνονται για υιοθεσία» έναντι αντιτίμου (adoption fee) που συχνά κυμαίνεται από 300 έως 600 ευρώ ανά ζώο. Όταν αυτό γίνεται μαζικά και αδήλωτα, μιλάμε για “μαύρο χρήμα” και φοροδιαφυγή, πέρα από την εκμετάλλευση των ζώων.
Τι προβλέπει ο Νόμος (TRACES και Διαβατήρια)
Για να ταξιδέψει ένα ζώο νόμιμα στο εξωτερικό προς νέο ιδιοκτήτη (υιοθεσία) ή για εμπορικό σκοπό, απαιτούνται αυστηρές προϋποθέσεις:
-
Ηλεκτρονική Σήμανση (Microchip): Καταχωρημένο στο Εθνικό Μητρώο.
-
Διαβατήριο Ζώου: Με ισχύοντα εμβολιασμό κατά της λύσσας.
-
Σύστημα TRACES (Trade Control and Expert System): Είναι το “κλειδί”. Κάθε μετακίνηση ζώων για αλλαγή ιδιοκτησίας εντός Ε.Ε. πρέπει να καταγράφεται σε αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα. Εκδίδεται πιστοποιητικό υγείας από κτηνίατρο της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής την παραμονή του ταξιδιού.
-
Κατάλληλο Όχημα: Το όχημα μεταφοράς πρέπει να είναι πιστοποιημένο για μεταφορά ζώων (κλιματισμός, κλουβιά συγκεκριμένων διαστάσεων, στάσεις για νερό/τροφή).
Στην περίπτωση της Πάτρας, η απουσία αυτών των εγγράφων απέδειξε ότι τα ζώα ταξίδευαν στο «άγνωστο», χωρίς καμία υγειονομική εγγύηση και χωρίς κανείς να ξέρει πού θα κατέληγαν.
Η καταδίκη από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Πατρών στέλνει το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν είναι πλέον «μπάτε σκύλοι αλέστε» για τους επιτήδειους που εμπορεύονται ψυχές. Η συνεργασία των Λιμενικών Αρχών με τις Εισαγγελικές Αρχές και η ευαισθητοποίηση των δικαστών αποδεικνύονται κρίσιμα όπλα στην προστασία των ζώων.
Τα 36 ζώα εκείνης της αποστολής γλίτωσαν από την αβεβαιότητα της παράνομης διακίνησης. Το ζητούμενο τώρα είναι η εντατικοποίηση των ελέγχων, ώστε τέτοια περιστατικά να εκλείψουν και οι υιοθεσίες να γίνονται μόνο μέσω της νόμιμης, διαφανούς οδού που εξασφαλίζει την πραγματική ευζωία των τετράποδων φίλων μας.