Πριν μερικούς μήνες μού τηλεφώνησε μια άγνωστη μέχρι τότε κυρία, η οποία ξέροντας ότι ασχολούμαι, εκτός από την Παιδαγωγική, και με τη λογοτεχνία, με ρώτησε διστακτικά αν θα δεχόμουν να διαβάσω την πρώτη χειρόγραφη ποιητική της συλλογή: «Ακροβατώντας» και μου ζήτησε να της πω, αν την κρίνω άξια να δημοσιευθεί. Ανταποκρίθηκα θετικά στο αίτημά της και όταν ζήτησα να μάθω το όνομά της μου απάντησε ότι λέγεται: Ιωάννα Σήφη Μπουζάκη.
Διάβασα τα ποιήματα που μου έστειλε και εντυπωσιάστηκα από την ποιότητά τους. Το περιεχόμενό τους με συγκίνησε τόσο πολύ, που όχι μόνο της πρότεινα να τα δημοσιεύσει, αλλά δέχτηκα και να προλογίσω την έκδοση τους, όπως μου ζήτησε η ίδια.
Πριν από λίγες ημέρες έλαβα ένα καλαίσθητο ολιγοσέλιδο βιβλίο 48 σελίδων που τιτλοφορείται; “Ακροβατώντας ανάμεσα στο φως και το σκότος“, το οποίο εκδόθηκε από το ΠΟΛΥΕΔΡΟ της Πάτρας με συγγραφέα την Ιωάννα Μπουζάκη και άρχισα να διαβάζω για δεύτερη φυρά τα ποιήματά της.
Η δεύτερη ανάγνωσή τους με εντυπωσίασε πιο πολύ και με συγκίνησε περισσότερο από την πρώτη. Ξαναδιαβάζοντάς τα συνειδητοποίησα βαθύτερα ότι είχα μπροστά μου την αφετηρία μιας ταλαντούχου και πολλά υποσχόμενης για το μέλλον νεαρής ποιήτριας.
Για να αποφύγω την παλιλλογία δεν θα επαναλάβω εδώ όσα έγραψα για τις αρετές των ποιημάτων της Μπουζάκη στον πρόλογο τής εν λόγω συλλογής (προλογίζει και η γνωστή συγγραφέας, Κυριακή Καζακίδου) , πιστεύοντας πως όσοι/ε ς θα προμηθευτούν το μικρό αυτό βιβλίο θα κάμουν τον κόπο να διαβάσουν και τους προλόγους του. Για τον ίδιο λόγο, θα παραβλέψω και το μεγαλύτερο τμήμα του γραπτού χαιρετισμού μου που διαβάστηκε στη λαμπρή – με βάση όσα διάβασα στον τοπικό τύπο- παρουσίαση τού εν λόγω βιβλίου , η οποία έγινε στην Πάτρα, στις 12/9/2025, με εισηγητές τους ομότιμους καθηγητές του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιάννη Χαριτάντη και Δημήτρη Βεργίδη, συντονιστή τον συγγραφέα Λευτέρη Πολυκρέτη και απαγγελίες, από τους, Λευτέρη και Βάσω Σπετσιέρη, Βασιλική Δελλή και Ελένη Μουστάκη.
Θα περιοριστώ στις παρακάτω λιγοστές σύντομες επισημάνσεις.
Κεντρικός άξονας της ποιητικής συλλογής της Ιωάννας Μπουζάκη, είναι ο έρωτας και τα δυνατά αισθήματα που γεννά και οδηγούν σε «ακροβατικές μεταπτώσεις» ανάμεσα «στο φως και το σκότος», ανάμεσα στη σφοδρή επιθυμία ταύτισης με τον/ην αγαπημένο/η και της απελευθέρωσης από το δέσιμο μαζί του/ης, ανάμεσα στην προσδοκία και την απόγνωση. Ο άξονας αυτός, συμπληρώνεται από τη συγκινητική αναφορά σε άλλα ευαίσθητα ζητήματα, όπως είναι η αγάπη προς την θανούσα μητέρα της σε ποίημα με τίτλο «ΜΗΝ ΚΛΑΙΣ ΜΑΝΑ» , η σωφροσύνη από τη μια μεριά και ο παραλογισμός από την άλλη , που προκαλεί η πάλη με τους πολύμορφους “δαίμονες” που φωλιάζουν μέσα μας.
Η νέα ποιήτρια μάς προϊδεάζει στο οπισθόφυλλο για το περιεχόμενο των ποιημάτων της: « Πώς ζει κανείς με τους δαίμονες που κουβαλά; Πως προχωρά κανείς, όταν η απώλεια φωλιάζει βαθιά στην ψυχή του; Πως αγαπάς, όταν ο έρωτας γίνεται άλλοτε φως και άλλοτε σκιά ; Είναι ένα ταξίδι από το σκοτάδι στο φως, μιλά για όσα δεν λέγονται εύκολα: Τον πόνο που δεν φαίνεται, την απώλεια που δεν ξεπερνιέται, τον έρωτα που πληγώνει…».
Επηρεασμένος από τα συναισθήματα και τους στοχασμούς που μου προκάλεσε η ανάγνωση των ποιημάτων της Ιωάννας Μπουζάκη, σκεπτόμουν πόσο δίκιο είχε ο εθνικός μας ποιητής, ο Σεφέρης, υποστηρίζοντας, πως «ο σύγχρονος κόσμος στον οποίο ζούμε, ο τυραννισμένος από τον φόβο και την ανησυχία, χρειάζεται την ποίηση». Η ποίηση, τονίζει, «έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα». Και διερωτάται: «Τι θα γινόμαστε, αν η πνοή μας λιγόστευε;». Τι θα γινόμαστε, αν στον κόσμο που διαμορφώνει για μας η αχαλίνωτη πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης, δεν θα υπήρχε η δυνατότητα ατομικής έκφρασης ευγενών συναισθημάτων, όπως είναι αυτά που γεννούν τα ποιήματα της Ιωάννα Μπουζάκη; Η πιο μεγάλη, άλλωστε, αρετή του ανθρώπου, γράφει ο Λειβαδίτης, «είναι να έχει καρδιά». Και προσθέτω εγώ, πως ακόμη πιο μεγάλη αρετή είναι η δυνατότητά του ανθρώπου να μιλήσει από τα μύχια της ψυχής του, να εκφράσει το πάθος του για ό,τι αγαπά, για ό,τι τον καίει ασίγαστα μέσα του. Το μεγαλείο κάθε ανθρώπινης υπόστασης αποκαλύπτεται, όταν φλέγεται από την επιθυμία να ζήσει για λίγο στην παράδεισό του κόσμου των συναισθημάτων που γεννούν η νιότη και το πάθος της ένωσής του με το αντικείμενο της αγάπης του. Αυτός ο πόθος οδηγεί συχνά σε παραλογισμούς, που άλλοτε σε κάνουν να νιώθεις πως ζεις κοντά στο Θεό και ‘άλλοτε πως κουρνιάζεις σε μητρική αγκαλιά’, όπως γράφει με εξαιρετική ποιητική δεξιοτεχνία η νεαρή ποιήτρια.
Συγχαίρω, ακόμη μια φορά, την Ιωάννα Μπουζάκη για τα εξαίρετα πρώτα ποιήματά της. Την προτρέπω να συνεχίσει την προσπάθειά της, όντας βέβαιος ότι θα εξελιχθεί προοδευτικά σε σπουδαία Ελληνίδα ποιήτρια. Συνιστώ την ανάγνωση του βιβλίου της σε όλους/ες εκείνους/ες που επιθυμούν να γευθούν τη συγκίνηση αλλά κα τον προβληματισμό που τα ποιήματά της γενούν και ιδιαιτέρως σε όσους/ες δεν είναι ικανοποιημένοι/ες από τα «άχυρα» που τους δίνουν για πνευματική τροφή τα ΜΜΕ και τις «αηδίες» που διακινούνται από πολλά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ΙΩΑΝΝΑ ΜΠΟΥΖΑΚΗ
ΑΚΡΟΒΑΤΩΝΤΑΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ.
(ποιητική συλλογή)
ΠΑΤΡΑ , ΠΟΛΥΕΔΡΟ, 2025
Παρουσίαση: Μιχάλης Κασσωτάκης, π. Πρόεδρος του ΠΙ και του ΚΕΕ