Η δημοσιογράφος – συγγραφέας του βιβλίου «ANIMA RERUM Η ΨΥΧΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ», Αθηνά Φιλίππου, μιλάει στο “π” και στη δημοσιογράφο Ευτυχία Λαμπροπούλου ενόψει της παρουσίασης του βιβλίου της από την Ένωση Κυπρίων Νομού Αχαΐας την Τετάρτη, 29 Ιανουαρίου 2025 στις 18.30 στην «ΑΓΟΡΑ ΑΡΓΥΡΗ» (Αράτου 12 & Αγίου Ανδρέου, Πάτρα). Τα έσοδα του οποίου θα διατεθούν στην ΕΚΝΑ.
Μιλήστε μας για το βιβλίο σας
Αφουγκράζομαι αντικείμενα που χρόνια τώρα κυκλοφορούν στο σπίτι και λέω την ιστορία τους. Μέσα από αυτά προκύπτει και η δική μου ιστορία, η ιστορία του άνδρα μου, των γονιών μας, των παπούδων μας και των προγιαγιάδων μας. Όλες μαζί συνθέτουν τη διαδρομή του Ελληνισμού από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα. Το βιλίο περιέχει αυτοτελείς ιστορίες από τα παρασκήνια της κοινωνικής, δημοσιογραφικής και πολιτικής ζωής Κύπρου και Ελλάδας, των τελευταίων δεκαετιών αλλά και άλλες πολύ παλαιότερες και ευρύτερες.
Η αλληλουχία εικόνων και η εναλλαγή συναισθημάτων προκαλεί στον αναγνώστη την αίσθηση πως βλέπει κινηματογραφική ταινία. Μιλήστε μας για αυτό.
Ισως προκύπτει από το γεγονός ότι γράφω πιο πολύ δημοσιογραφικά παρά λογοτεχνικά. Δεν υπάρχει ίχνος φαντασίας στα κείμενα. Είναι κάτι μεταξύ χρονικού και ντοκυμενταίρ. Σέβομαι πολύ τον χρόνο και την κούραση του αναγνώστη. Θέλω να του θυμίσω κάποιες σημαντικές ιστορικές περιόδους αλλά και να τον ψυχαγωγήσω με την αρχαία έννοια του όρου. Γράφω π.χ. για τα βάσανα των προσφύγων προγόνων του 1922 αλλά λίγο αργότερα περιγράφω και την περιπέτεια της απόσπασης ενός αυτόγραφου από την Τζένη Καρέζη. Γράφω για την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974 αλλά σε άλλη διήγηση αναφέρομαι και στα ευτράπελα της κοσμικής ζωής της μεγαλονήσου.
Τι θέλει να καταδείξει ο τίτλος “Anima Rerum, Η Ψυχή των Πραγμάτων”;
Το λατινικό ANIMA RERUM σημαίνει βέβαια Η ΨΥΧΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ αλλά στην προκειμένη περίπτωση Ψυχή σημαίνει Ιστορία. Οι άνθρωποι φεύγουν αλλά κάποια πράγματα που δημιούργησαν, ή χρησιμοποίησαν ή χάρισαν ή ανακάλυψαν παραμένουν εξοργιστικά άφθαρτα και αποτελούν τεκμήρια, μάρτυρες, μιας παρελθούσης ζωής. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε την ιστορία τους, αφού πρόκειται για ψηφίδες πρωτογενούς Ιστορίας, αλλά και να απολαμβάνουμε τη δυναμική της παρουσίας τους.
Πώς έχετε εισπράξει την αγάπη των αναγνωστών;
Οι αναγνώστες μου διαμηνύουν με ανακούφιση ότι το βιβλίο διαβάζεται εύκολα και κυρίως ευχάριστα. Αυτό είναι για μένα η καλλίτερη φιλοφρόνηση. Εντυπωσιάζονται από πτυχές της ιστορίας που δεν υποψιάζονταν. Μου διηγούνται υπέροχες δικές τους ιστορίες και προσπαθώ να τους πείσω να τις γράψουν επειδή scripta manent ενώ τα προφορικά είναι «έπεα πτερόεντα»!
Κυρία Φιλίππου πότε παρουσιάζετε το βιβλίο σας στην Πάτρα και που θα διανεμηθούν τα έσοδα;
Το βιβλίο παρουσιάζεται στην Πάτρα αυτή την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2025, στην «Αγορά Αργύρη» (Αράτου 12 και Αγίου Ανδρέου), στις 6.30 το απόγευμα. Η παρουσίαση γίνεται με πρωτοβουλία της δραστήριας Ένωσης Κυπρίων Νομού Αχαίας. Όλες οι εισπράξεις από την διάθεση του βιβλίου θα δοθούν στην Ένωση Κυπρίων Νομού Αχαίας ως ελάχιστη συνεισφορά στους αγώνες της.
Ομιλητές θα είναι ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Γεώργιος Παναγιωτάκης και ο ομότιμος Καθηγητής και ιστορικός του Πανεπιστημίου Πατρών Σήφης Μπουζάκης. Χαιρετισμό θα απευθύνουν ο προσφάτως επανεκλεγείς πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Νομού Αχαίας Ευάγγελος Πολυβίου και ο Αντιπρύτανης Στρατηγικής Διεθνοποίησης και Εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου Πατρών Διονύσιος Μαντζαβίνος. Τον συντονισμό της εκδήλωσης έχει αναλάβει η δημοσιογράφος του «Πατρινόραμα» Ευτυχία Λαμπροπούλου. Εννοείται ότι θα κάνω κι εγώ την αντιφώνησή μου.
Τέλος, τι άλλο να περιμένουμε από την δημοσιογράφο συγγραφέα Αθηνά Φιλίππου;
Μόλις πληροφορήθηκα ότι είναι έτοιμο και θα πάρω άμεσα στα χέρια μου το νέο μου βιβλίο με τίτλο «Ο Νόμος έχει τη δική του Ιστορία» (Εκδόσεις Ηλία Επιφανίου). Αναφέρεται στον Νόμο 144 του 1989 με τον οποίο ιδρύθηκε το πρώτο Πανεπιστήμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, με ομόφωνη απόφαση της Βουλής. Σήμερα που η Κύπρος είναι γεμάτη πανεπιστήμια, δημόσια και ιδιωτικά, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις τεράστιες αντιδράσεις που εμπόδιζαν επί δεκαετίες την ίδρυση Πανεπιστημίου στην Κϋπρο. Εθεωρείτο κάτι σαν εθνική προδοσία αφού υπήρχε η αντίληψη ότι οι Κύπριοι έπρεπε να σπουδάζουν στην Ελλάδα και στη συνέχεια να μεταλαμπαδεύουν την ελληνική Παιδεία στην Κύπρο. Για το βιβλίο άντλησα υλικό κυρίως από το αρχείο του συζύγου μου Ανδρέα Φιλίππου, ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών, που ήταν τότε υπουργός Παιδείας της Κύπρου και εισηγήθηκε τη σχετική νομοθεσία. Ήταν επίσης ο προέδρος της Προπαρασκευαστικής Επιτροπής και στη συνέχεια ο πρώτος πρόεδρος της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής. Τριάντα πέντε χρόνια μετά, το εκπαιδευτικό σκηνικό στην Κύπρο είναι τελείως διαφορετικό. Οι Κύπριοι εξακολουθούν να σπουδάζουν στην Ελλάδα, το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι μάλιστα δημοφιλέστατο μεταξύ των Κυπρίων, αλλά και φοιτητές από την Ελλάδα επιλέγουν την Κύπρο για τις σπουδές τους και πολλοί Ελλαδίτες καθηγητές έρχονται στην Κύπρο για να διδάξουν είτε στα κρατικά είτε στα ιδιωτικά πανεπιστήμιά της.