Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτέλεσε ο εκφοβισμός στα σχολεία αλλά και όλα τα οδυνηρά γεγονότα που έχουν να κάνουν με βία. Βία σωματική, συναισθηματική, λεκτική. Η βία αυτή, ο φόβος, γίνεται ανεκτός διότι δεν έχουν οροθετηθεί τα θέλω μας, οι ανάγκες μας.
Το θέμα μας σήμερα λοιπόν είναι τα όρια. Τα όρια μπορεί να έχουν διάφορες διαστάσεις και ακουμπούν όλους τους τομείς της ζωής μας αλλά και όλες τι διαπροσωπικές μας σχέσεις. Μπορεί να είναι συναισθηματικά, σωματικά, ή λεκτικά όπως ειπώθηκε πάνω, αλλά και υλικά, ηθικά, πνευματικά.
Από την παιδική μας ηλικία είμαστε ικανοί να μάθουμε να βάζουμε τα όρια μας όπως επίσης και να αποδεχόμαστε τα όρια των άλλων. Τα παιδιά, είναι οι καλύτεροι δέκτες αλλά και πομποί για να μαθαίνουν τα ίδια αλλά και να διδάξουν τους άλλους. Αν κάποια στιγμή στην παιδική χαρά δούμε ένα παιδί που δεν θέλει να μοιραστεί το παιχνίδι του με τα άλλα παιδιά σπεύδουμε να το χαρακτηρίσουμε ως κακομαθημένο. Το παιδί αυτό όμως ίσως βάζει τα όρια του εκείνη την στιγμή.
Η μητέρα του μπορεί να το μαλώσει, ίσως να του πάρει και με την βία το παιχνίδι του για να το δώσει στα άλλα παιδιά. Εκείνη την ώρα η μητέρα περνά το μήνυμα στο παιδί της ότι δεν υπάρχουν όρια, και ότι σου ανήκει, ανήκει και στους άλλους. Στο παιδί δημιουργείται σύγχυση.
Όταν ήμουν μικρή με έβαζαν με το ζόρι να φιλάω όλους τους θείους και τις θείες για να δείξω πόσο καλό και κοινωνικό παιδί ήμουν. Το ότι εγώ δεν ήθελα να είμαι με όλους τόσο διαχυτική και ήθελα να βάλω τα όρια μου δεν ενδιέφερε κανέναν. Έτσι μαθαίνουμε στα παιδιά μας πως ο καθένας έχει το δικαίωμα να μας αγγίζει και να παρεμβαίνει στο σώμα μας όποτε θέλει κι εμείς θα πρέπει να το δεχόμαστε για να μην τους στεναχωρήσουμε.
Τα όρια μαθαίνονται όμως και σε οποιαδήποτε ηλικία. Ποτέ δεν είναι αργά να αναγνωρίσουμε τα θέλω μας και τα συναισθήματά μας και να τα θέσουμε ως προτεραιότητα στους άλλους. Η παραβίασή ορίων, σε οποιοδήποτε επίπεδο, θεωρείται κακοποιητική συμπεριφορά. Και οι πρώτοι που κακοποιούμε τον εαυτό μας είμαστε εμείς που ανεχόμαστε επανειλημμένες συμπεριφορές.
Φανταστείτε μια χώρα χωρίς σύνορα. Όλοι οι γείτονες λαοί, και όχι μόνο, θα είχαν προσβασιμότητα ανά πάσα στιγμή. Δεν θα υπήρχε ιδιωτικότητα, σταθερότητα, ελευθερία και φυσικά, ασφάλεια. Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με τα προσωπικά μας όρια. Όταν λέμε ναι εκεί που η καρδιά μας και το μυαλό μας λένε όχι, είναι σαν να παραδίνουμε τα κλειδιά της ψυχής μας στους άλλους για να την λεηλατήσουν. Συνήθως δεν βάζουμε όρια για να μην στεναχωρήσουμε τους άλλους, για να μην έχουν άσχημη γνώμη για εμάς, γιατί δεν έχουμε αυτοεκτίμηση, γιατί μας έμαθαν πως οι ανάγκες των άλλων είναι προτεραιότητα, πως η ευγένεια απαιτεί να λέμε πάντα ναι, γιατί θα χάσουμε κάποιους ανθρώπους από κοντά μας.
Το να λέω συνέχεια ναι και να είμαι πρόσφορο έδαφος να το εκμεταλλευτεί ο οποιοσδήποτε έχει οδυνηρά αποτελέσματα. Κι αυτό, γιατί τα καταπιεσμένα μας θέλω, τα καταπιεσμένα συναισθήματα μας και οι καταπιεσμένες μας ανάγκες κάποια στιγμή θα κάνουν πορεία διαμαρτυρίας πάνω στο σώμα μας. Ξεκινούν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Ημικρανίες, ίλιγγοι, στομαχικά προβλήματα, κατάθλιψη, αλλά και σοβαρότερα νοσήματα όπως καρκίνος.
Το να μην βάζω όρια είναι σαν να αφήνω την πόρτα του σπιτιού μου διάπλατα ανοικτή σε όλους. Θα είχαν λοιπόν πρόσβαση να μπουν, να κλέψουν, να λεηλατήσουν να κάνουν κατάληψη στον χώρο μου και φυσικά δεν θα μπορούσα να διαμαρτυρηθώ γιατί εγώ το επέτρεψα. Πολλοί από τους πελάτες στις συνεδρίες life coaching που έρχονται με ψυχοσωματικά θέματα καταλαβαίνουν πως η ρίζα τους είναι στο ότι ποτέ δεν έμαθαν να βάζουν τα όρια τους. Μαζί, βάζουμε μικρά, σταθερά βήματα και κάνουμε μια νέα αρχή με το που και πως να βάζουν τα όρια και να δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες τους. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.
Τι αποκομίζουμε λοιπόν βάζοντας υγιή όρια;
– Σεβασμό προς τον εαυτό μας. Πρώτα από όλους αποκτούμε τον αυτοσεβασμό μας και κατά συνέπεια αρχίζουν να μας σέβονται και οι γύρω μας.
– Αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας. Τον αληθινό μας εαυτό, με τα θέλω του και τα συναισθήματά του
– Αποκτάμε αυτοεκτίμηση. Το κύριο συστατικό για να μας αγαπήσουμε.
– Κάνουμε ουσιαστικές και βαθιές σχέσεις. Οι άνθρωποι που μας αγαπάνε πραγματικά μας αποδέχονται και με τα όχι που θα πούμε. Δεν εξαρτώνται οι σχέσεις από το πόσο ανεκτικοί είμαστε στα όρια μας. Ούτε θα κερδίσουμε αγάπη και αποδοχή με το να κάνουμε συνέχεια τα χατίρια των άλλων ανθρώπων.
Αντίθετα, με αυτόν τον τρόπο κρατάμε δίπλα μας άτομα που στηρίζονται σε επιφανειακές σχέσεις. Κι αυτό δεν μας αξίζει.
– Υπάρχει καλύτερη επικοινωνία. Γιατί με αυτόν τον τρόπο αναβαθμίζεται η ειλικρίνεια, η αμεσότητα και συνεπώς η διάθεση για σταθερή επικοινωνία και συνεργασία.
– Καλλιεργείτε η εμπιστοσύνη. Πρώτα στον εαυτό μας και εν συνεχεία με το περιβάλλον μας.
– Νοιώθουμε χαρά, γαλήνη και πολλά όμορφα συναισθήματα, αποτέλεσμα την αυτοεκτίμησης αλλά και όλων των πιο πάνω καινούργιων συνθηκών στην ζωή μας.
Θυμάμαι όταν έφερα στον κόσμο τον γιό μου, στην πρώτη μας επίσκεψη στο παιδίατρο, με λαχτάρα τον ρώτησα: «τι να κάνω γιατρέ μου για να μεγαλώσω ένα ευτυχισμένο παιδί;» και μου απάντησε «να του βάλεις όρια από νωρίς και να του μάθεις να βάζει κι εκείνο».
Σίγουρα το να ξεκινήσεις μια νέα συνθήκη στην ζωής σου δεν είναι εύκολη και απαιτείτε χρόνος. Σίγουρα οι πρώτες φορές που θα θέσεις τα όρια σου, θα είναι επίπονες και για εσένα αλλά και για το περιβάλλον σου. Θα νοιώθεις ότι τους προδίδεις. Ίσως και να πισωγυρίσεις. Ίσως κάνεις δεύτερές σκέψεις για το αν αποφάσισες το σωστό. Κάποιοι άνθρωποι θα απομακρυνθούν διότι δεν θα τους αρέσει και δεν θα τους «συμφέρει» ο καινούργιος άνθρωπος που θα έχουν απέναντί τους. Αυτοί οι άνθρωποι είναι αυτοί που δεν είναι ανοιχτοί στις αλλαγές, που δεν είναι ειλικρινής και που μάλλον έχουν άλλες αξίες από εσένα. Σου ταιριάζουν;
Η οντότητά μας, η μοναδικότητάς μας, η ύπαρξή μας είναι ένα θεϊκό δημιούργημα και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να το παραβιάζει, να το βανδαλίζει, να το εκμεταλλεύεται. Έχουμε υποχρέωση να το προστατεύουμε, να το φροντίζουμε, να το διατηρούμε υγιή και να του δίνουμε χαρά, συμπόνια και σεβασμό. Αυτό ακριβώς κάνουμε βάζοντας τα όρια μας. Τα σύνορά μας.
«Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να μπει μέσα στο μυαλό μου με τα βρώμικα πόδια του» Mahatma Gandhi
-Your Life – Your Miracle
-Κιούση Χρύσα
-Accredited Life &NLP Coach
-https://chryssakioussi.gr/
[email protected]