Αυτή την περίοδο το οικονομικό και παραγωγικό γίγνεσθαι της χώρας ζει μία μεγάλη παραδοξότητα. Από τη μία η ανεργία αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς καταγράφοντας μεγάλα ποσοστά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (τέως ΟΑΕΔ), τον Απρίλιο του 2022 οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ήταν 990.820 άτομα (σχεδόν το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας). Ταυτόχρονα διαβάζουμε πως από την αγορά εργασίας λείπουν πάνω από 200.000 εργαζόμενοι, ιδιαίτερα στους κλάδους του τουρισμού ξενοδοχειακές μονάδες και εστίαση (περίπου 40 χιλ. εργαζόμενοι), των κατασκευών (περίπου 150 χιλ. εργαζόμενοι) και στον αγροτικό τομέα (περίπου 40 χιλ. εργάτες γης).
Για να δούμε πρώτα τι συμβαίνει με τις θέσεις εργασίας στον τουρισμό. Από το Πάσχα λοιπόν που φάνηκε πως η τουριστική κίνηση θα είναι αυξημένη στη χώρα, μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες αντιμετωπίζοντας σοβαρές ελλείψεις προσωπικού άρχισαν να προσφέρουν bonus «ευρέτρων» σε εργαζόμενους τους, οι οποίοι θα μπορούσαν να τους φέρουν κάποιον γνωστό ή φίλο τους για να τον προσλάβουν.
Το bonus είναι συνήθως 200 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο που θα προσελκύσει έναν καινούργιο στην επιχείρηση με προϋπόθεση βέβαια την παραμονή του νέου εργαζόμενου για τουλάχιστον ένα μήνα, καθώς υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις όπου το bonus δόθηκε αλλά οι νεοπροσληφθέντες
έφυγαν μετά από δύο – τρεις μέρες (είτε προσχεδιασμένα είτε όχι.) Σε αναζήτηση άλλων λύσεων, η Ομοσπονδία Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος (ΣΕΤΚΕ) πρότεινε στα Υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών να επιτραπεί σε συνταξιούχους και εκπαιδευτικούς του δημοσίου να απασχοληθούν στον τουρισμό χωρίς να υποστούν μείωση σύνταξης οι πρώτοι ή κάποιες άλλες συνέπειες οι δεύτεροι.
Από την πλευρά τους οι εποχιακά εργαζόμενοι στον τουρισμό εξηγούν την άρνησή τους να εργαστούν κάνοντας λόγο για εργασιακό Μεσαίωνα. Μιλούν για εξαντλητικές συνθήκες εργασίας και για πολύ χαμηλές αποδοχές (επταήμερη εργασία, 12ωρο με 700 ευρώ μισθό). Καταγγέλουν επίσης, πως πολλοί δουλεύουν ανασφάλιστοι και χωρίς ρεπό. Για όλους αυτούς τους λόγους ένα μεγάλο ποσοστό, ιδιαίτερα όσοι έχουν πτυχίο τουριστικών επαγγελμάτων στράφηκε σε δουλειές στο εξωτερικό.
Στον αγροτικό τομέα τώρα πολλές αγροτικές περιοχές της χώρας έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών. Πολλές εκτάσεις μένουν ακαλλιέργητες και υπάρχει κίνδυνος και για την συγκομιδή.
Οι 32.000 Αλβανοί που απασχολούνταν επίσημα σε εποχιακές αγροτικές δουλειές έφυγαν για χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Οι υπόλοιπες εθνικότητες Πακιστανοί και Μπαγκλαντεσιανοί κυρίως, προτιμούν και αυτοί χώρες της Δυτικής Ευρώπης όπου παίρνουν ευκολότερα άδειες παραμονής και εργασίας με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Στη χώρα μας το καθεστώς για τους πολίτες τρίτων χωρών είναι άδεια παραμονής για 90 μέρες ή 9 μήνες με αναγκαστική αποχώρηση στη λήξη. Αναγκασμένοι λοιπόν, να φύγουν και μη ξέροντας αν θα επιστρέψουν την επόμενη χρονιά, προτιμούν άλλες χώρες για εργασία. Εδώ μία προτεινόμενη λύση θα ήταν αυτή των Ελλήνων ανειδίκευτων εργατών από τις λίστες του ΟΑΕΔ ή από τους εργαζόμενους σε βιομηχανίες.
Και τέλος ο τομέας των κατασκευών, η ατμομηχανή της Ελληνικής Οικονομίας αφού δίνει δουλειά σε δεκάδες επαγγέλματα. Μετά τη «έκρηξη» στην κατασκευή ιδιωτικής κατοικίας, κύριας και εξοχικής, την εικοσαετία 1990 -2010. Και μετά την πληθώρα ανέγερσης Ολυμπιακών ακινήτων και κατασκευής εθνικών οδών, γεφυρών, μετρό και σιδηροδρομικών γραμμών, ο κλάδος μετά την οικονομική κρίση και την χρεοκοπία του 2010 «έκατσε». Για να είμαστε ειλικρινείς μεγάλη συμβολή στα κατασκευαστικά έργα είχαν οι Αλβανοί, κατά κύριο λόγο, εργάτες, οι οποίοι κατά χιλιάδες ήρθαν στη χώρα μετά το άνοιγμα των συνόρων αρχές του 1990. Ήταν καλοί τεχνίτες, εργατικοί, «δουλευταράδες» μα πάνω απ’ όλα φτηνοί.
Οι εργολάβοι της εποχής έχοντας στη διάθεσή τους φτηνά, καλά και άφθονα εργατικά χέρια «μεγαλούργησαν». Με χαμηλό κόστος κατασκευής πουλούσαν εξωφρενικά πανάκριβα λόγω της μεγάλης ζήτησης. Ο κόσμος μαγεμένος από τις σειρήνες των τραπεζών δανειζόταν αβέρτα και αγόραζε σπίτια και μαγαζιά σαν τρελός. Οι δε εργολάβοι γίνανε όλοι πάμπλουτοι. Ήρθε όμως η κρίση και η οικοδομή σταμάτησε να πουλάει.
“Από την πλευρά τους οι εποχιακά εργαζόμενοι στον τουρισμό εξηγούν την άρνησή τους να εργαστούν κάνοντας λόγο για εργασιακό Μεσαίωνα”
Τα μεγάλα έργα σχεδόν τελείωσαν. Οι εργαζόμενοι στον κλάδο, έχοντας αποκτήσει πλέον εξειδίκευση αναζήτησαν δουλειά στο εξωτερικό. Οι Αλβανοί έπαψαν πιά να είναι εργάτες και όσοι έμειναν έχουν πάρει την υπηκοότητα και δουλεύουν πιά ως εργολάβοι η ως εξειδικευμένοι. Όπως και στον αγροτικό τομέα, δύσκολα βρίσκει κάποιος εργαζόμενο με 30 ευρώ μεροκάματο πλέον. Μήπως ήρθε όμως η ώρα οι φίλοι εργολάβοι να ξεχάσουν τα υπερκέρδη αλλοτινών εποχών και να προσγειωθούν στην πραγματικότητα; Ευκαιρία είναι τώρα που η οικοδομή άρχισε να «κινείται» ξανά. Μεγάλα λοιπόν, τα προβλήματα τόσο στον πρωτογενή αγροτικό τομέα όσο και στη βαριά βιομηχανία της χώρας, δηλαδή τουρισμό και κατασκευές. Αναζητούνται έξυπνες λύσεις και μάλιστα άμεσα καθώς υπάρχει μεγάλη ανησυχία για το κατά πόσον μπορούν να επηρεαστούν μεγάλα έργα του Ταμείου Ανασυγκρότησης που είναι σε εξέλιξη.
Ας ελπίσουμε το κέντρο βάρους των λύσεων αυτών να μοιραστεί δίκαια μεταξύ των συμφερόντων εργαζομένων και εργοδοτών. Ίδωμεν!