Παρέμβαση Νίκου Παπανδρέου στην «Κ»: Το μήνυμα της πρώτης κάλπης

Νίκος Παπανδρέου

Η ανανέωση και η επιστροφή του ΠΑΣΟΚ σε κυβερνητική τροχιά είναι απαραίτητη για την ελληνική κοινωνία. Είναι ο μόνος πολιτικός φορέας με την πολιτική βούληση αλλά και την ιστορικά αποδεδειγμένη κυβερνητική δυνατότητα να προστατεύσει και να ενδυναμώσει τους Ελληνες πολίτες. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι έτοιμο να δώσει τη μάχη τ επόμενων εκλογών, και οι αλλαγές πρέπει να γίνουν μέσα στο επόμενο έτος. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Η πρώτη εσωκομματική κάλπη του ΠΑΣΟΚ ανέδειξε αντιθέσεις στο σώμα των Μελών και Φίλων στον άξονα μεταξύ πολιτικού Κέντρου και Κεντροαριστεράς και στον άξονα μεταξύ Αττικής και Περιφέρειας. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στην κατανομή των ψήφων μεταξύ των υποψηφίων, η οποία στο σύνολο ήταν σχετικά ισόρροπη. Κατά την άποψή μου, αυτά συνιστούν σαφή εντολή για συνεργασία προσώπων και σύνθεση πολιτικών. Η νέα ηγεσία θα κληθεί να διατυπώσει προγραμματικές θέσεις και να προτείνει πολιτικές που θα επιφέρουν την αμφίπλευρη διεύρυνση στον πολιτικό άξονα.

Το μήνυμα της πρώτης εσωκομματικής κάλπης και το μέγεθος των προβλημάτων υποδεικνύουν την ανάγκη ριζοσπαστικών αλλαγών στο πλαίσιο λειτουργίας της ηγεσίας του κόμματος. Την επόμενη κιόλας μέρα των εκλογών είναι απαραίτητη η διαμόρφωση μιας ισχυρής ηγετικής ομάδας. Ως υπόδειγμα, θα ήταν μια σαφώς πιο σύγχρονη και συμμετοχική εκδοχή του «Εκτελεστικού Γραφείου». Στην περίπτωση αυτή, ο Πρόεδρος θα πλαισιώνεται από άξια και ικανά πολιτικά στελέχη, από όσους αναδείχθηκαν από την εσωκομματική διαδικασία, αλλά και άλλους με υψηλή εξειδίκευση και απήχηση στην κοινωνία. Τα προβλήματα είναι πολυπαραγοντικά και σύνθετα. Οι συμμέτοχοι στην ηγεσία θα έχουν προκαθορισμένες και εξειδικευμένες αρμοδιότητες αλλά και την επίβλεψη των σχετικών τομέων οριζόντιας πολιτικής όπου αυτό είναι απαραίτητο. Σε αυτό το μοντέλο λειτουργίας ο Πρόεδρος είναι στην ουσία πρώτος μεταξύ ίσων.

Μια σαφώς πιο συμμετοχική ηγεσία προϋποθέτει την ενδυνάμωση της εσωκομματικής συνεργασίας και της συλλογικής λήψης αποφάσεων, ώστε το κόμμα να ανασυγκροτηθεί και να επανασυνδεθεί με την κοινωνία. Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει την αμφίπλευρη πολιτική διεύρυνση, καθώς και την κάλυψη των διαφορετικών απαιτήσεων των αστικών κέντρων και της Περιφέρειας, και ενισχύει την ενότητα του κόμματος.

Επισημαίνω ότι η ανάγκη μετασχηματισμού του κόμματος λαμβάνει χώρα εν μέσω μιας συνθήκης πολιτικής ρευστοποίησης. Η ιστορική συνθήκη έρχεται με τη μορφή του επείγοντος. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταλάβει ζωτικό πολιτικό χώρο στη δημόσια σφαίρα, θα το κάνει κάποιος άλλος που ενδεχομένως δεν θα ενστερνίζεται τις διαχρονικές αξίες του.

Όπως έχω επισημάνει, κατά την άποψή μου η διπλή αλλαγή ηγεσίας αλλά και μοντελου ηγεσίας συνιστά προϋπόθεση ενός απολύτως αναγκαίου πολιτικού άλματος. Δεν επαρκούν μικρά βήματα.

Το ερώτημα σήμερα είναι, ποιος μπορεί να υπηρετήσει τη νέα και αναγκαία λογική μεταξύ των δύο μονομάχων της προσεχούς Κυριακής;

Η σημερινή ηγεσία μετείχε σε πολλές εκλογικές διαδικασίες και είχε πολλαπλές ευκαιρίες να δείξει τις αρετές της. Προσωπικά, για όλους τους λόγους που προανέφερα, δεν είμαι βέβαιος ότι υπάρχει άλλος χρόνος.

Από την άλλη πλευρά, ο Χάρης Δούκας φαίνεται να έχει αντιληφθεί το πνεύμα των καιρών και την αναγκαιότητα για ανάληψη άμεσης πολιτικής δράσης για την αμφίπλευρη διεύρυνση της Παράταξης και τη σύνδεσή της με τις παραγωγικές τάξεις, την Αυτοδιοίκηση και την Κοινωνία. Φαίνεται να έχει αντιληφθεί το μήνυμα της πρώτης κάλπης.

Έχουμε, λοιπόν, την επιλογή να δώσουμε μια δεύτερη –ή, τολμώ να πω, και τρίτη– ευκαιρία σε μια ηγεσία που σπατάλησε κρίσιμο πολιτικό χρόνο και κρίθηκε για αυτό. Υπάρχει όμως και η δυνατότητα να δώσουμε μια πρώτη ευκαιρία σε έναν νέο πολιτικό να υπηρετήσει ένα νέο πολιτικό υπόδειγμα. Αυτό είναι ένα κεντρικό δίλημμα της προσεχούς Κυριακής.

Ανάμεσα στη στασιμότητα και την Αλλαγή, προσωπικά, συνήθως επιλέγω το δεύτερο. Αλλαγή. Βλέπετε, οι συνθήκες καθιστούν το αίτημα για άμεση και ριζοσπαστική αλλαγή του ΠΑΣΟΚ πιο επίκαιρο από ποτέ.

Στο τέλος, ο μόνος και απόλυτος κριτής θα είναι τα Μέλη και οι Φίλοι του ΠΑΣΟΚ που προσήλθαν την περασμένη Κυριακή. Η ευρεία προσέλευση των Μελών και Φίλων του ΠΑΣΟΚ θα έλθει ως επιστέγασμα της εξαιρετικά επιτυχημένης διαδικασίας της περασμένης Κυριακής και θα δώσει ισχυρή νομιμοποίηση και καθαρή εντολή συνεργασίας και σύνθεσης στον νέο αρχηγό. Η δύναμη του ΠΑΣΟΚ είναι ο κόσμος του.

* Ο κ. Νίκος Παπανδρέου είναι ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ