Παρότι εσωτερικά διανύουμε φαινομενικά μια περίοδο ηρεμίας και πολιτικής σταθερότητας ο κόσμος γύρω μας είναι ταραγμένος. Ο πόλεμος έχει επιστρέψει στην καρδιά της Ευρώπης μετά από 79 χρόνια και άλλες περιφερειακές συγκρούσεις μαίνονται δίπλα στην γειτονιά μας (Ισραήλ, Λίβανος, Συρία) χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα κάποια λύση που θα επαναφέρει την ειρήνη και την σταθερότητα. Αυτό το αβέβαιο διεθνές περιβάλλον δοκιμάζει όλους τους θεσμούς στους οποίους στηρίζεται η μεταπολεμική ασφάλεια και ευημερία της Ευρώπης (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΝΑΤΟ). Η μια κρίση διαδέχεται την άλλη. Οι πολεμικές συγκρούσεις και η οικονομική ανέχεια δημιουργούν αστείρευτο ρεύμα μεταναστών και προσφύγων προς την Ευρώπη. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιούργησε μεγάλη ανασφάλεια για το κατά πόσο το μέλλον θα είναι ειρηνικό όπως και μια παρατεταμένη ενεργειακή κρίση η οποία επηρεάζει την οικονομία στο σύνολο της και κυρίως στο επίπεδο των τιμών που αυξήθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια μειώνοντας το εισόδημα των πολιτών. Η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ φαίνεται να έχει μια διαφορετική οπτική όσο αφορά την μεταπολεμική της προσήλωση στην άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης. Η ΕΕ φαίνεται ότι στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει μόνη της όλες αυτές τις προκλήσεις. Το ζητούμενο είναι με ποιο τρόπο.
Όλα αυτά έχουν πολιτικές συνέπειες και παρατηρούμε την δημιουργία και ανάδειξη πολλών νέων ακραίων πολιτικών σχηματισμών στην Ευρώπη οι οποίοι πατούν πάνω στην ανησυχία και τον φόβο των πολιτών μπροστά σε όλες αυτές τις αλλαγές. Κάποιες από αυτές τις δυνάμεις, στο όνομα μιας κάλπικης ασφάλειας, γοητεύονται από αυταρχικές και αναθεωρητικές δυνάμεις όπως η Ρωσία και είναι έτοιμες να κάνουν εκπτώσεις και εύκολους συμβιβασμούς αναζητώντας γρήγορες και εύκολες λύσεις αμφισβητώντας ανοιχτά τις Ευρωπαϊκές αξίες της δημοκρατίας και της ειρήνης.
Στην πατρίδα μας συμβαίνει το ίδιο. Παρατηρούμε ένα ρευστό πολιτικό περιβάλλον με πολλές νέες πολιτικές κινήσεις και μετακινήσεις μεταξύ των υπαρχόντων πολιτικών σχηματισμών. Κάποιες από αυτές τις κινήσεις επενδύουν στον φόβο και στην επιστροφή σε ένα παρελθόν που δεν υπάρχει προκειμένου να ανταποκριθούν στην ανησυχία των πολιτών. Είτε αμφισβητούν ευθέως την βασική επιλογή της Ελλάδας να ταυτίζεται με τις βασικές αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ατομικών δικαιωμάτων που αντιπροσωπεύουν την ΕΕ, αναζητώντας αλλότριους γεωπολιτικούς σωτήρες, είτε νοσταλγούν και παρουσιάζουν ως ιδανικές εποχές που η χώρα μας ήταν ανελεύθερη, πολύ φτωχότερη από σήμερα, ταραγμένη, αδύναμη και έρμαιο καταστάσεων που οδήγησαν σε καταστροφές. Είναι σχεδόν κωμικό αν δεν ήταν τόσο τραγικό και επικίνδυνο να εμφανίζονται πρόσωπα που δεν είχαν καν γεννηθεί την περίοδο της επταετίας και να μας κάνουν κήρυγμα για τους «μύθους» της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Θα πρέπει όλοι να είμαστε προσεκτικοί και να μην παρασυρθούμε από τέτοια καλέσματα. Η πατρίδα μας έχει πληρώσει ακριβά στο παρελθόν τον φανατισμό την διχόνοια και ψεύτικους διχασμούς και υποσχέσεις. Τώρα δεν είναι εποχή για να κοιτάμε πίσω και να ανατρέχουμε σε σωτήριες αυταρχικές ξένες δυνάμεις, αδελφοκτόνες και σκοτεινές εποχές. Τώρα πρέπει να είμαστε προσηλωμένοι στα δεδομένα της σημερινής πραγματικότητας, να αναγνωρίζουμε τις νέες προκλήσεις που υπάρχουν και να προετοιμαζόμαστε για τις αλλαγές που έρχονται. Πρέπει να παίρνουμε δύναμη από όσα θετικά έχουμε πετύχει και να προσφέρουμε σύγχρονες λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα. Η παρελθοντολογία, οι ψεύτικες υποσχέσεις και η δημιουργία καινούργιων διχασμών δεν προσφέρει θετικές υπηρεσίες στην χώρα. Το στοίχημα είναι να βελτιώσουμε την δημοκρατία μας εκεί που πάσχει ώστε να γίνει καλύτερη και όχι να την περιορίσουμε. Να υποστηρίξουμε τις ευρωπαϊκές κατακτήσεις και να ισχυροποιήσουμε την θέση μας μέσα σε μια ισχυρή Ευρώπη και όχι να την υπονομεύσουμε και να παίξουμε το παιχνίδι αυταρχικών και αναθεωρητικών συμφερόντων.
Έτσι, για την νέα χρονιά που έρχεται, θα ήθελα να ψάξουμε να βρούμε αυτά που μας ενώνουν παρά αυτά που μας χωρίζουν. Να αναλογιστούμε για λίγο όχι μόνο αυτά που μας λείπουν και μας θυμώνουν αλλά αυτά που έχουμε κατακτήσει με μεγάλες θυσίες τις τελευταίες δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει δοκιμαστεί σκληρά αλλά έχει κάνει μεγάλη πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες και έχει καταφέρει να έχει μια σταθερή δημοκρατία τα τελευταία 50 χρόνια όπως και να είναι δεδομένο μέλος του πυρήνα της ομάδας των πιο ελεύθερων και προηγμένων κοινωνικά και οικονομικά κρατών στον κόσμο. Διαφορετικές προσεγγίσεις θα υπάρχουν πάντα και αυτό είναι το νόημα της δημοκρατίας, να εντοπίζουμε τις ελλείψεις και να ψάχνουμε τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα. Σε ένα κόσμο όμως που τα παραπάνω μόνο δεδομένα δεν είναι, ας μην ξεχνάμε την μεγάλη εικόνα που αφορά τις μεγάλες και επιτυχημένες επιλογές που έχουμε κάνει σαν χώρα και ας μην επιτρέψουμε σε κάποιους να παίξουν στα ζάρια αυτά που μας έχουν προσφέρει ένα περιβάλλον ελευθερίας, σταθερότητας και ασφάλειας και αποτελούν την μόνη υπόσχεση για ένα καλύτερο μέλλον.
Αναδημοσίευση από το περιοδικό “πατρινόραμα” που κυκλοφορεί με διπλό εξώφυλλο από την 1η Ιανουαρίου 2025 στην Πάτρα και από 9 Ιανουαρίου 2025 σε όλη την Ελλάδα.