Ο Έλληνας Πρέσβης κ. Δημήτρης Παπανδρέου μιλά στο «ΠΑΤΡΙΝΟΡΑΜΑ» για τις Ελληνικές Εστίες που ίδρυσε σε 18 μόλις μήνες και τους δρόμους συνεργασίας που «ανοίγονται»
Του Αχιλλέα Ροδίτη
Από την Άνοιξη του 2020, ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Δημήτρης Παπανδρέου, είχε ξεκινήσει τις πρώτες ενέργειες για να εδραιώσει το ελληνικό στοιχείο στην βαλκανική χώρα.
Η σκέψη για το πώς, είχε «σφηνωθεί» στο μυαλό του από τον πρώτο καιρό ανάληψης των καθηκόντων του, στα τέλη του ’19, διαπιστώνοντας το έντονο ενδιαφέρον των εκεί φοιτητών, στο πανεπιστήμιο του Σεράγεβο και αλλού. Ένα ενδιαφέρον που ήταν επικεντρωμένο στην Eλληνική γλώσσα, στην Ελληνική ιστορία, τον πολιτισμό, κάθε τι που σχετίζεται με την πατρίδα μας.
Διαπίστωση, που μέσα απ’ αυτήν ο Έλληνας Διπλωμάτης οραματίστηκε κάτι πολύ μεγάλο… Κάτι που θα μπορούσε να είναι η απαρχή μιας πιο στενής και εποικοδομητικής σχέσης μεταξύ των δύο λαών. Έτσι εμπνεύστηκε και σχεδίασε την ίδρυση μιας Ελληνικής βιβλιοθήκης, αρχικά.
Αλλά το σχέδιο άρχισε να ξεπερνά τους «πρώτους ορίζοντες» και να επεκτείνεται στο σταδιακό στήσιμο Ελληνικών Εστιών απ’ άκρη σ’ άκρη της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, που αφορούν τα γράμματα, τον πολιτισμό και την ιστορία της Ελλάδας.
Πάνω από 5.000 τίτλοι βιβλίων Λογοτεχνικού και Ιστορικού περιεχομένου, με πολλαπλάσιο αριθμό αντιτύπων φυσικά, κοσμούν σήμερα τις συνολικά έξι Ελληνικές Εστίες που στήθηκαν (σε μόλις ένα 18μηνο) στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Όταν οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει μόλις εννέα τέτοιες αντί στοιχες Εστίες, μετά από προσπάθειες ετών.
Ο Έλληνας Διπλωμάτης επενδύει στην λεγόμενη Soft Power πολιτική. Μέσω της οποίας επιχειρεί να φέρει κοντά τους δύο λαούς. Μεταλαμπαδεύοντας ό,τι ελληνικό στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη αλλά και ανοίγοντας διάπλατα τους δρόμους της συνεργασίας.
Το πέτυχε ήδη άλλωστε, σε Ακαδημαϊκό επίπεδο, κατ’ αρχάς. Αφού όλα τα παραπάνω οδήγησαν σε κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό κι ελπιδοφόρο: Σ’ έναν δίαυλο στενής συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων των δύο κρατών, ακόμα και σε επίπεδο ανταλλαγής γνώσης αλλά και φοιτητών!
Το «ΠΑΤΡΙΝΟΡΑΜΑ» δε μπορούσε να παρακάμψει μια τέτοια προσπάθεια. Η διαδικτυακή συνομιλία μας με τον ευγενή και πάντα αφοσιωμένο στο καθήκον Έλληνα Πρέσβη ήταν απαραίτητη ώστε ο ίδιος να «φωτίσει» σημεία όλης αυτής της προσπάθειας που έγινε και συνεχίζει να γίνεται.
Η ΑΡΧΗ…
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τότε που ο κ. Παπανδρέου έκανε το πρώτο «βήμα» για μια Ελληνική Βιβλιοθήκη στο Πανεπιστήμιο του Σαράγεβο. «Μια γιγάντια προσπάθεια εξεύρεσης βιβλίων προκειμένου να δημιουργηθεί Ελληνική Βιβλιοθήκη στο Ανατολικό Σαράγεβο που εδρεύει στο Πάλε, ξεκίνησε προ ημερών ο Πατρινός στην καταγωγή Έλληνας Πρέσβης στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη Δημήτρης Παπανδρέου», έγραφε, τότε, (Ιούλιος 2020), ο Τύπος, όταν πληροφορήθηκε περί των ενεργειών του Έλληνα Διπλωμάτη.
«Πρόκειται για κίνηση που σαφώς περιτυλίγεται από περισσή συγκίνηση, αν και στην ουσία της, βαθύτερα, συμπληρώνει τα χαρακτηριστικά μιας ενέργειας έξυπνα στοχευμένης, ιδιαιτέρως χρήσιμης και σαφώς πολλά υποσχόμενης όσον αφορά τον κοινό στόχο που είναι η καλλιέργεια και σφυρηλάτηση στενότερων δεσμών ανάμεσα στις δύο χώρες και τους δύο λαούς», συμπλήρωναν έμπειροι αρθρογράφοι.
Μάλιστα στην Πάτρα, την ιδιαίτερη πατρίδα του, η κινητοποίηση ήταν αυθόρμητη και έκδηλη. Από τοπικούς φορείς, από τον Δήμο, από το Πανεπιστήμιο, ακόμα και απλούς πολίτες. Και τοπικούς εκδοτικούς Οίκους. Άπαντες έσπευσαν να συνδράμουν ανταποκρινόμενοι σε ένα σάλπισμα – κάλεσμα για τροφοδότηση μιας βιβλιοθήκης στο Σαράγεβο με Ελληνικά βιβλία!
• Κύριε Παπανδρέου, κατ’ αρχάς πώς εμπνευστήκατε τη δημιουργία Ελληνικών Εστιών στη Βοσνία και με ποιο απωτερο στόχο…;
«Όταν έφθασα στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη διαπίστωσα μέσα από απλές συζητήσεις με ανθρώπους των γραμμάτων και του πνεύματος πόσο μεγάλη «δίψα» και αγάπη έχουν για την Ελληνική παιδεία. Δεν υπήρχε όμως ένας φορέας ή έστω ένας χώρος ώστε να μπορέσουν να εκφράσουν στην πράξη αυτό το ενδιαφέρον. Σκέφτηκα συνεπώς να ξεκινήσω τη δημιουργία ενός μικρού πολυδύναμου χώρου, μιας λέσχης ανάγνωσης, για να δώσω ώθηση σε αυτή την επιθυμία και το απαραίτητο κίνητρο για να ξεκινήσει η όλη προσπάθεια».
Αυτό απαντά σήμερα στο «ΠΑΤΡΙΝΟΡΑΜΑ» ο κ. Παπανδρέου περιγράφοντας το πώς ξεκίνησαν όλα. Βέβαια σαφώς δεν επρόκειτο για έναν εύκολο στόχο. Άλλωστε, τι στην πράξη είναι ίδιο με τη θεωρία; Απέχει απόσταση μιλίων η σκέψη να του να κάνεις κάτι από το να το δημιουργήσεις! Πόσο μάλλον να στήσεις εκ του μηδενός μια ολόκληρη Βιβλιοθήκη που απ’ τη μια, να αντιπροσωπεύει επάξια μια χώρα, έναν λαό, ένα έθνος. Και αφετέρου, να ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις ενός άλλου λαού που «διψά» να μάθει. Ο Έλληνας Πρέσβης, λοιπόν, έπρεπε να ξεπεράσει σκοπέλους. Κατ’ αρχάς να ευαισθητοποιήσει τους Έλληνες. Να βρει βιβλία ποικίλης ύλης. Να φροντίσει για την μετάφραση τους. Αλλά και να πείσει για τη σημασία και το πόσο ωφέλιμο, αμφότερα για τους δύο λαούς, θα ήταν να επιτευχθεί ο στόχος. Είχε έντονο ενδιαφέρον η συζήτηση μας με τον Έλληνα Πρέσβη. Τόσο για τη δύσκολη διαδικασία του εγχειρήματος, όσο και για το πού μπορεί να οδηγήσει τους δύο λαούς αυτή η ομολογουμένως αξιέπαινη πρωτοβουλία…
Η ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΜΑΣ ΜΕ ΤΟΝ κ. Δ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
• Αξιότιμε κύριε Πρέσβη, πόσο δύσκολο ήταν, άραγε, να οργανωθεί όλη αυτή η προσπάθεια;
Η οργάνωση δεν ήταν εύκολο πράγμα. Ουσιαστικά ξεκινήσαμε από το μηδέν χωρίς την ύπαρξη κάποιας υποδομής. Όμως τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο εφόσον υπάρχει η θέληση. Με τη βοήθεια και τη στήριξη πολλών ανθρώπων του πνεύματος στην Ελλάδα καταστρώθηκε ένα φιλόδοξο επιχειρησιακό σχέδιο συλλογής, ταξινόμησης και συγκέντρωσης βιβλίων σε Πάτρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τα οποία μας περιήλθαν εδώ σε δύο φάσεις: τον Νοέμβριο του 2020 αρχικά και την άνοιξη του 2021 στη συνέχεια. Τα βιβλία αυτά διανεμήθηκαν από τη Πρεσβεία στις Εστίες Ελληνικής Γλώσσας που δημιουργήσαμε μέσα σε διάστημα 18 μηνών!
• Στην πόλη καταγωγής σας, την Πάτρα, υπήρξε συγκινητική κινητοποίηση. Ποιοι στάθηκαν εξ αρχής στυλοβάτες για να συνδράμουν στην προσπάθεια σας;
Θα ήταν πολύ μεγάλη η λίστα αν έπρεπε να αναφέρουμε όλους όσοι έσπευσαν δίχως καθυστέρηση να στηρίξουν εμπράκτως την προσπάθεια και να συνεισφέρουν τα μέγιστα. Αλλά χωρίς τη στήριξη ανθρώπων του τοπικού Τύπου, σαφώς της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, αλλά την προσωπική καθοριστική συμβολή της κας Κατερίνας Βέργη, του ομώνυμου Εκπαιδευτικού Ομίλου, και πολλών άλλων ακόμη, δεν θα ήταν δυνατό να ολο κληρωθεί το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα
• Πόσες Ελληνικές Εστίες δημιουργήθηκαν και πού; Αλλά και από πόσα βιβλία και τί περιεχομένου αποτελούνται;
Ιδρύθηκαν και λειτουργούν, μέχρι σήμερα, (6) συνολικά Ελληνικές Εστίες στη χώρα, που με τη βοήθεια του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού διδάσκεται η Ελληνική γλώσσα. Οι Εστίες λειτουργούν σε χώρους εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και είναι ανοιχτές σε όλους. Πολύ σημαντικό είναι ότι πια οι εν λόγω Εστίες αλληλεπιδρούν και συνεργάζονται μεταξύ τους, οργανώνοντας εκδηλώσεις με ελληνικό περιεχόμενο.
• Εκ του αποτελέσματος ποια είναι η εκτίμηση σας όσον αφορά στην πράξη το ενδιαφέρον των Βόσνιων; Ιδίως των νέων; Ανταποκρίθηκαν στο βαθμό που αναμένατε, σε αυτή την πρωτοβουλία;
Θα ‘λεγα με πάσα ειλικρίνεια ότι η εδώ τοπική κοινωνία έχει ανταποκριθεί σε βαθμό που έχει ξεπεράσει τις αρχικές μας προσδοκίες. Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα βαίνει αυξανόμενο ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια δεν τελειώνει εδώ, καθώς πολύ σύντομα είναι πιθανό να ιδρυθούν ακόμη περισσότερες Ελληνικές Εστίες.
• Πόσο «κοντά» είμαστε τελικά εμείς οι δύο λαοί και πόσο πιο «κοντά» πιστεύετε ότι θα μπορούσαμε να είμαστε…;
Είμαστε περισσότερο κοντά απ’ όσο νομίζουμε, ως λαοί. Αρκεί να το πιστεύουμε. Ο πολιτισμός είναι το μεγάλο όπλο της Ελλάδος σε επίπεδο άσκησης soft power πολιτικής και μπορεί με ελάχιστο κόστος να αποφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα…!
Διαβάστε την παραπάνω συνέντευξη ολόκληρη στο “πατρινόραμα” Ιουλίου που κυκλοφορεί στα περίπτερα όλης της χώρας
