Η Dr. Βάσω Αποστολοπούλου γεννημένη το 1970, είναι παιδί Ελλήνων μεταναστών από την Αμαλιάδα. Μεγάλωσε στη Μελβούρνη και από μικρή ηλικία επέδειξε ενδιαφέρον για την επιστήμη. Σπούδασε Ανοσολογία, Βιοχημεία και Παθολογία στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τη διάρκεια της επιστημονικής της πορείας,
συνεργάστηκε με παγκοσμίου φήμης ινστιτούτα και πανεπιστήμια, όπως το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Ινστιτούτο Scripps του Σαν Ντιέγκο στην Καλιφόρνια. Η εμπειρία της και η αφοσίωσή της στην έρευνα συνέβαλαν στην ανάπτυξη καινοτόμων ιατρικών θεραπειών που έχουν θετική επίδραση στην υγεία των ασθενών. Είναι μία διεθνούς φήμης ερευνήτρια που ανέπτυξε το πρώτο εμβόλιο κατά του καρκίνου του μαστού κάνοντας υπερήφανους τους απανταχού Έλληνες.
Συνέντευξη στην δημοσιογράφο Ευτυχία Λαμπροπούλου
Πού γεννηθήκατε και πώς καταλήξατε να μετακομίσετε στην Αυστραλία;
Γεννήθηκα στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Οι γονείς μου μετανάστευσαν στην Αυστραλία από την Ελλάδα.
Μιλήστε μας για την οικογένειά σας και το πώς μεγαλώσατε στην Αυστραλία.
Μεγαλώνοντας στην Αυστραλία ήταν υπέροχα. Η Μελβούρνη, έχοντας τον μεγαλύτερο ελληνικό πληθυσμό στον κόσμο εκτός Ελλάδας, επέτρεψε σε εμάς (τους Έλληνες δεύτερης γενιάς) να ζήσουμε με τον «αυστραλιανό τρόπο» αλλά με ελληνικά ήθη και έθιμα. Υπήρχαν πολλά ελληνικά σχολεία και οι περισσότεροι από εμάς μάθαμε ελληνικά παρακολουθώντας μαθήματα ελληνικών συνήθως 3-4 ώρες την εβδομάδα. Επιπλέον, η Μελβούρνη έχει πάνω από 50 ελληνικές εκκλησίες που επέτρεψε στους Έλληνες να ακολουθήσουν την Ορθόδοξη θρησκεία με βαπτίσεις, γάμους, Κυριακάτικες Λειτουργίες, εορτασμούς του Πάσχα και των Χριστουγέννων, σε μια χώρα που είναι παραδοσιακά Καθολική και πιο πρόσφατα πολυπολιτισμική.
Η εφημερίδα «Times» σας χαρακτηρίζει ως μία από τις σπουδαιότερες Ελληνίδες, καθώς έχετε βραβευτεί από περισσότερους από 80 επιστημονικούς φορείς παγκοσμίως. Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό;
Κάθε βραβείο που έχω λάβει είναι πολύ ξεχωριστό για μένα.
Τι ακριβώς είναι το εμβόλιο MFP κατά του καρκίνου του μαστού;
Ένα είδος σακχάρου που διεγείρει την ανοσολογική απόκριση που συνδέεται με την πρωτεΐνη που εκφράζεται στα καρκινικά κύτταρα. Ο συνδυασμός διεγείρει την ανοσολογική απόκριση έναντι της πρωτεΐνης που σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα.
Γιατί απορρίφθηκε από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων στην Ελλάδα;
Δεν απορρίφθηκε. Δεν είμαι σίγουρη γιατί ο κόσμος συνεχίζει να λέει ότι απορρίφθηκε.
Τι σας έχει απογοητεύσει στην Ελλάδα;
Τίποτα δεν με έχει απογοητεύσει στην Ελλάδα. Αγαπώ πάρα πολύ την Ελλάδα. Έχω δημιουργήσει μερικές πολύ καλές συνεργασίες με σπουδαίους ερευνητές στην Ελλάδα.
Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται το επιστημονικό σας έργο σήμερα;
Με πάνω από 500 ερευνητικές δημοσιεύσεις και πάνω από 22 διπλώματα ευρεσιτεχνίας, η έρευνά μου προχωράει εξαιρετικά καλά. Ανήκω στο 0,2% των κορυφαίων ερευνητών παγκοσμίως με βάση την κατάταξη του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ που δημοσιεύθηκε στα τέλη του 2023. Έχω συμμετάσχει σε έρευνες σχετικά με τα εμβόλια κατά του καρκίνου, τα εμβόλια κατά της σκλήρυνσης κατά πλάκας, το εμβόλιο κατά του διαβήτη και το εμβόλιο κατά του εθισμού στα ναρκωτικά. Η έρευνά μου περιλαμβάνει επίσης την κατανόηση των μηχανισμών των νόσων και την ανάπτυξη φαρμάκων και παρεμβάσεων για φλεγμονώδεις νόσους, τον καρκίνο και λοιμώδη νοσήματα. Πιο πρόσφατα, σε στενή συνεργασία με τον καθηγητή Ιωάννη Ματσούκα και μια κοινοπραξία πάνω από 30 ερευνητών, εντοπίσαμε νέα παν-αντιικά φάρμακα για τη θεραπεία διάφορων ιών, συμπεριλαμβανομένων του SARS-CoV-2, του RSV και της γρίπης.
Πώς εξελίσσεται σήμερα η επιστημονική έρευνα για τον καρκίνο;
Με τις νέες τεχνολογίες των τελευταίων ετών, καταφέραμε να προσδιορίσουμε αρκετούς νέους καρκινικούς δείκτες και να κατανοήσουμε το μικροπεριβάλλον του καρκίνου, με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν νέες βελτιωμένες θεραπείες και εμβόλια.
Υπάρχει ακόμη ελπίδα για τον άνθρωπο να απαλλαγεί από νόσους που κάποτε προκαλούσαν θάνατο. Ποια είναι τα μέτρα που έχει λάβει η επιστημονική κοινότητα όσον αφορά την καταπολέμηση των νόσων;
Εκατοντάδες ερευνητικές δημοσιεύσεις, δημοσιεύονται καθημερινά παγκοσμίως με πολλά συναρπαστικά νέα ευρήματα. Η μετατροπή των ευρημάτων των ερευνών σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους είναι το κλειδί για την περαιτέρω ανάπτυξη των θεραπειών. Ωστόσο, πολλά από τα συναρπαστικά ευρήματα των ερευνών σταματούν λόγω ανεπαρκούς χρηματοδότησης από τους επενδυτές.
Είναι ο COVID και οι μεταλλάξεις του επικίνδυνες για την ανθρωπότητα;
Ο COVID-19 έχει οδηγήσει σε πάνω από 5,5 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως. Οι ταχείες μεταλλάξεις του ιού έχουν προκαλέσει διάφορες παραλλαγές που έχουν οδηγήσει σε νέα κρούσματα και θανάτους. Δεδομένου ότι ο ιός θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται, θα υπάρξουν κι άλλες νέες παραλλαγές, οδηγώντας σε νέα κρούσματα και θανάτους μέσα στα επόμενα χρόνια. Επιπλέον, παρατηρούμε ότι πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από μακροχρόνιο COVID, το οποίο σημαίνει ότι τα συμπτώματα επιμένουν για αρκετούς μήνες έως και ένα χρόνο, προκαλώντας προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία. Είναι επίσης γνωστό, ότι οι ιοί συνδέονται με αρκετές αυτοάνοσες διαταραχές και καρκίνο μακροπρόθεσμα, συνεπώς, είναι αβέβαιο τι θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα 5-15 χρόνια, ενδεχομένως να αναπτυχθούν νέες αυτοάνοσες διαταραχές και καρκίνοι;
Τέλος, σε ποιο βαθμό συνδέεται η κλιματική κρίση με σπάνιους ιούς και νέους ιούς που έχουν εμφανιστεί τελευταία;
Επιδημίες και πανδημίες υπάρχουν από την αρχαιότητα, με στοιχεία να υποδεικνύουν ότι ο ιός της ευλογιάς εμφανίστηκε πριν από 3.000-4.000 χρόνια. Με την πάροδο των ετών έχουν προκύψει αρκετές επιδημίες/πανδημίες, μερικές από τις οποίες περιλαμβάνουν: τον Λοιμό των Αθηνών (430 π.Χ.), την Πανώλη του Αντωνίνου (165-180 μ.Χ.), την Πανώλη του Ιουστινιανού (541-549 μ.Χ.), τον Μαύρο Θάνατο (1346-1353), τις Επτά Πανδημίες Χολέρας (1817-σήμερα), την Ισπανική Γρίπη (1918-1920), τη Γρίπη των Χοίρων (2009-2010). Άλλες επιδημίες/πανδημίες περιλαμβάνουν: την Πανούκλα της Κύπρου (250-271), την Επιδημία Cocoliztli (1545-1548), τη Μεγάλη Πανούκλα του Λονδίνου (1665-1666), τη Μεγάλη Πανούκλα της Μασσαλίας (1720-1723), τη Ρωσική Πανούκλα (1770-1772), τον Κίτρινο Πυρετό της Φιλαδέλφειας (1793), την Πανδημία Γρίπης (1889-1890), τον Ρωσικό Τύφο (1918-1922), την Ασιατική Γρίπη (1957), τη Γρίπη του Χονγκ Κονγκ (1968), τον Ιό HIV/AIDS (1981-σήμερα), τον Ιό SARS-CoV (2002), τον Ιό MERS (2012), τον Ιό Έμπολα (2013-2016), τον Ιό Ζίκα (2015-σήμερα). Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, εμφανίζονται ξανά και ξανά επιδημίες και πανδημίες, σκοτώνοντας εκατομμύρια ανθρώπους. Οι περισσότεροι άνθρωποι αιφνιδιάστηκαν από την τρέχουσα πανδημία του COVID-19, αλλά το θέμα δεν ήταν το «αν», αλλά το «πότε» θα είναι η επόμενη, και αυτή θα συνεχιστεί. Με μεγαλύτερη ενημέρωση και πρόοδο στην έρευνα, είμαστε πλέον σε καλύτερη θέση και πιο προετοιμασμένοι για την «επόμενη» πανδημία.
Who is Who
Dr. Βάσω Άποστολοπούλου είναι Καθηγήτρια Ανοσολογίας και Αντιπρόεδρος του Τμήματος Έρευνας
του Πανεπιστημίου Victoria στην Αυστραλία. Ήταν η πρώτη ερευνήτρια παγκοσμίως που ανέπτυξε την
θεωρία της ανοσοθεραπείας για τον καρκίνο του μαστού στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και η οποία σήμερα χρησιμοποιείται σε χιλιάδες εργαστήρια. Έχει πάνω από 25 χρόνια εμπειρίας στην έρευνα και
κατάρτιση στον τομέα της ανάπτυξης εμβολίων για χρόνιες ασθένειες με μεταφραστική εστίαση. Έχει εκπαιδευτεί στην ανοσολογία, τον καρκίνο και την πρωτεϊνική κρυσταλλογραφία. Παιδί μεταναστών από την Αμαλιάδα, γεννήθηκε το 1970. Μεγάλωσε στο προάστιο St Albans της δυτικής Μελβούρνης,
ενώ σπούδασε Ανοσολογία, Βιοχημεία και Παθολογία στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Συνέχισε τις σπουδές της στις ΗΠΑ, όπου και αφιερώθηκε στην ιατρική έρευνα. Μόλις στα 27 της είχε ανακηρυχθεί «Νεαρή Αυστραλιανή της Χρονιάς» στην Πολιτεία της Βικτώριας και είχε φιλοξενηθεί στα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων εφημερίδων της Μελβούρνης. Παράλληλα στο ερευνητικό κέντρο «Austin», όπου
εργαζόταν, είχε υπό την καθοδήγησή της μια δεκαπενταμελή ομάδα.
Πριν από τη συνεργασία της με το Πανεπιστήμιο της Victoria, είχε συνεργαστεί με τα Ερευνητικά Ινστιτούτα του Οστιν και του Μπουρνέτ, αφού πρώτα εργάστηκε σε όλο τον κόσμο, συ-
μπεριλαμβανομένου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του Ινστιτούτου «Scripps» στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Επίσης διετέλεσε καθηγήτρια στα Πανεπιστήμια Melbourne, Monash και Victoria της Μελβούρνης και επικεφαλής της Μονάδας Ανοσίας και Εμβολίων στο Austin Research Institute της Μελβούρνης.
Εκτός από αντιπρόεδρος του Τμήματος Έρευνας του Πανεπιστημίου Victoria, τα τελευταία χρόνια και σε συνεργασία με ερευνητές επιστήμονες από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών εργάζεται για την ανάπτυξη εμβολίου κατά της ασθένειας της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η Βάσω Αποστολοπούλου ήταν η «Γυναίκα της Χρονιάς 2003» στην κατηγορία των επιστημόνων, έχει κερδίσει το “Βραβείο
Premier για Ιατρικές Έρευνες”, ενώ το αμερικανικό περιοδικό “Times” την έχει κατατάξει στους πιο επιτυχημένους Έλληνες εκτός Ελλάδας.
Στην Ελλάδα έλαβε το Βραβείο Μποδοσάκη για τον τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών, ενώ το 2018 και κατά τη διάρκεια του 19ου Συνεδρίου Ιατρικής Χημείας όπου ήταν το τιμώμενο πρόσωπο, έλαβε τιμητική πλακέτα από τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.. Το συνέδριο έγινε στην Αμαλιάδα γενέτειρα των γονέων της Βάσως Αποστολοπούλου.
Το έργο της για την ανάπτυξη του εμβολίου κατά του καρκίνου έχει δοκιμαστεί σε περισσότερες από 25 κλινικές μελέτες και η κα Αποστολοπούλου τα τελευταία 20 χρόνια έχει λάβει πάνω από 100 βραβεία και διακρίσεις για τα επιτεύγματά της. Επίσης, έχει ερευνητικά επιτεύγματα στους τομείς της χορήγησης αντιγόνων και της ανάπτυξης εμβολίων. Έχει συμβάλει στην ανάπτυξη εμβολίων κατά του καρκίνου του μαστού, των ωοθηκών και του παγκρέατος, τα οποία βρίσκονται σε δομικές πιλοτικής φάσης στον άνθρωπο.
Το «πατρινόραμα -hellenic» συνεχίζει το ταξίδί του με… όραμα !Κυκλοφορεί με διπλό εξώφυλλο στα περίπτερα όλης της χώρας και σε επιλεγμένα πρακτορεία τύπου.
